اسکنر داخل دهانی یک دستگاه دندانپزشکی پیشرفته است که برای گرفتن تصاویر سه بعدی و با وضوح بالا از دهان و دندان بیمار استفاده می شود. این دستگاه از فناوری نوری پیشرفته برای ایجاد تصویر دیجیتالی از دندان ها، لثه ها و بافت های اطراف استفاده می کند.
یک اسکنر داخل دهانی این کار را درست مانند یک دوربین دیجیتال انجام می دهد، اما این کار را با گرفتن تصاویر با سرعت های فوق العاده سریع در حالی که حجم عظیمی از داده ها را خرد می کند، انجام می دهد. سپس، برای تکمیل آن، اسکنر و نرم افزار هزاران تصویر را به هم می چسبانند تا تصویری سه بعدی از یک شی ایجاد کنند که شامل اطلاعات رنگی نیز می شود.
اسکنر داخل دهانی نیاز به قالب‌های سنتی و نامرتب با استفاده از بتونه دندانی را از بین می‌برد و آن را به گزینه‌ای راحت‌تر و سریعتر برای بیماران تبدیل می‌کند. تصاویر اسکن شده را می توان برای کاربردهای مختلف دندانپزشکی از جمله دندانپزشکی ترمیمی، ارتودنسی و پروتز استفاده کرد.
با گذشت زمان و تکمیل شدن سیر تکامل اسکنر ها و همه گیری آن ها در بین دندانپزشکان و محبوبیت آن در بین بیماران استقبال از اسکنر ها افزایش یافته بطوری که اغلب مطب های دندانپزشکی مایل به استفاده و به کار گیری از اسکنر ها هستند.
دندانپزشکی دیجیتال سبب شده کیفیت کار بسیار بالا رود و زمان ساخت محصول کاهش داشته تا بیمار هرچه سریع تر و با کیفیت بالاتر نتیجه درمان خویش را ببیند.
در چرخه CAD/CAM اسنکر های دهانی نخستین مرحله و مهمترین گام این چرخه محسوب میشوند ظهور اسکنرهای داخل دهانی با توسعه فناوری CAD/CAM مصادف شد و مزایای زیادی را برای پزشکان به ارمغان آورد. در دهه ۱۹۷۰، مفهوم طراحی به کمک کامپیوتر به کمک فناوری (CAD/CAM) در حرفه دندانپزشکی برای اولین بار توسط دکتر فرانسوا دورت معرفی شد. در سال ۱۹۸۵، اولین اسکنر داخل دهانی به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت که توسط آزمایشگاه ها برای ساخت ترمیم های دقیق مورد استفاده قرار گرفت.
نحوه کار با اسکنر بدین صورت است که در ابتدا، دندانپزشکان هد اسکنر داخل دهانی را در دهان بیمار قرار می دهند و به آرامی آن را روی سطح دندان حرکت می دهند. این دستگاه دیجیتالی پیشرفته به طور خودکار اندازه و شکل هر دندان را ثبت می کند. اسکن کردن فقط یک یا دو دقیقه طول می کشد و سیستم می تواند یک تصویر دیجیتالی دقیق ایجاد کند.
دندانپزشک می تواند تصاویر را به صورت زنده (real-time) بر روی کامپیوتر مشاهده کند، که می توان آنها را بزرگنمایی و ویرایش کرد تا جزئیات را به صورت واضح تر نمایان کند. داده ها به لابراتوار منتقل می شود تا هر وسیله مورد نیاز برای درمان بیمار را بسازند. با وجود این مراحل سریع با اسکنر داخل دهانی ، کل فرآیند کارآمدتر خواهد بود، در زمان صرفه جویی می شود و در نتیجه به دندانپزشکان امکان می دهد بیماران بیشتری را درمان کنند .
اسکنرهای داخل دهانی دارای کارایی گسترده همراه با قدرت متفاوت در زمینه های مختلف دندانپزشکی می باشد به همین دلیل دندانپزشک متخصص باید با توجه به جراحی یا پروسه دندانپزشکی که می خواهد انجام دهد نوع مناسب اسکنر را انتخاب می کند. مثلا هرکدام از روش های ارتودنسی، ترمیم دندان و انجام ایمپلنت دندان نیاز به یک نوع قدرت و کارایی اسکنرها دارند.
تقسیم بندی اسکنر داخل دهانی بر اساس توانمندی
سرعت : حرکت اسکنر در زمان اسکن
مقدار داده: مقدار حجم اطلاعات دقیق و خروجی های مفیدی که ارائه می دهد. بعضی از اسکنرها قادر به تشخیص و اسکن بعضی از بخش ها نمی باشند.
میزان هوشمندی اسکنر: یک اسکنر باید بتوانند موانعی مثل زبان یا ابزار دیگر درون دهان را تشخیص دهد و از اسکن آنها خودداری کند.
سرعت اسکن یکی از فاکتورهای انتخابی مهم است که باید در زمان خرید اسکنر مورد توجه قرار گیرد. اسکنری که راه اندازی و نصب و استفاده از آن سریع و راحت باشد می تواند در روند نتیجه کار دندانپزشک نتایج خوبی در پی داشته باشد.
داشتن یک نرم افزار هوشمند و راحت. اگر اسکنرهای داخل دهانی دارای یک نرم افزار کند و پیچیده باشند می توانند تمام مراحل روند کار دندانپزشک را با مشکل مواجه کند.
در هنگام انتخاب یک اسکنر داخل دهانی بهتر است به سبک بودن و اندازه اسکنر دقت کنید. اسکنر هرچه سبک تر باشد استفاده از آن در داخل دهان آسان تر است.
و در آخر در مورد قیمت و هزینه اسکنرها باید بگوییم که قیمت اولیه اسکنرها و داشتن ضمانت پس از فروش می تواند عاملی موثر در هزینه های نگه داری در دراز مدت باشد.
آشنایی با برخی مفاهیم و واژگان در معرفی و خرید اسکنر های دندانپزشکی
دقت تصویر (Accuracy)
میزان خطای اسکنرهای داخل دهانی به طور متوسط حدود ۰.۰۱۵۴ میلی‌متر ارزیابی شده‌اند. در نتیجه هر چه این عدد کمتر باشد، تصویر نهایی از دقت بیشتری برخوردار خواهد بود.
عمق اسکن Scan Depth))
عمق اسکن هرچه بیشتر باشد و با زاویه ۴۵ درجه اسکن گرفته شود میتواند تمام زوایا از جمله مارجین لاین ، کانتکت پوینت و آندرکات را بهتر اسکن کند و درنتیجه خروجی کار از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود.
سرعت تصویربرداری (Speed)
سرعت اسکن و ارسال اطلاعات به نمایشگر معمولاً کمتر از ۹۰ ثانیه است. گفتنی است که این بازۀ زمانی گاهی به دلیل کیفیت بالاتر تصویر ممکن است قدری بیشتر باشد. اما در هر اسکنر این سرعت تفاوت دارد و خروجی کار با مشخصات لپتاب نیز مرتبط است.
وزن و ابعاد
طراحی فریم یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار در انتخاب اسکنر داخل دهانی مناسب است. از آنجایی که دندانسازان به صورت مداوم از این ابزار استفاده می‌کنند، وزن پایین دسته میتواند عملکرد آنها را بهبود دهد و راحتی بیشتری را هنگام کار فراهم بیاورد. گفتنی است که استحکام اسکنر نیز به طراحی و متریال فریم دستگاه وابسته است و باید آن را در نظر داشت.
ضدآب بودن
اسکنرهای داخل دهانی در معرض دائمی پاشیدن قطرات آب هستند. بنابراین ضدآب بودن آنها یکی از مهمترین ویژگی‌های این تولیدات محسوب می‌شود. همچنین باید در نظر داشت که شست‌وشو و ضدعفونی اسکنر سه‌بعدی دندان و تمام تجهیزات همراه آن باید به طور مداوم انجام شود.
سازگاری با هوش مصنوعی (AI Compatibility)
امکان به کار گیری هوش مصنوعی در پردازش تصاویر قابلیت جدیدی است که کمک می‌کند اطلاعات بی‌ربط به صورت هوشمند حذف شوند. حذف خودکار بافت‌های اضافه از این جمله‌اند.
سازگاری با دیگر تجهیزات دندانپزشکی دیجیتال
امکان اتصال به دیگر دستگاه‌ها و همخوانی مدل سه‌بعدی استخراج‌شده با نرم‌افزارهای رایج از جمله مهمترین معیارهای انتخاب اسکنر دندانپزشکی مناسب محسوب میشوند. زیرا هماهنگی با دیگر اسکنرها و پرینترهای مورد استفاده در مطب یا لابراتوار امکان تعامل با دیگر سخت‌افزارها و نرم‌افزارها را فراهم می‌آورد.
